در مقاله قبل (طب سنتی -بخش۸- شناخت حالات بلغم ) با سومین مورد از اخلاط چهارگانه آشنا شدیم و راه های تشخیص انواع بلغم شامل طبیعی و غیر طبیعی را یاد گرفتیم. همچنین در مقاله های قبلی با اخلاط صفرا و خون آشنا شدیم و انواع آن ها را بررسی نمودیم. در این مقاله در خصوص آخرین مورد از اخلاط چهارگانه یعنی سودا صحبت خواهد شد و نوع طبیعی آن را بررسی خواهیم کرد. با سالم یاب همراه باشید.
سودا دو گونه است: طبیعی و غیر طبیعی.
۱- سودای طبیعی
سودای طبیعی دردی خون ( رسوب خون) است و بدین سبب غلیظ تر و سنگین تر از ان است و طبع آن به طبع زمین می ماند یعنی سرد و خشک است و رنگ آن سیاه می باشد. مزه آن آمیخته از شیرینی و ترشی بوده و تولید آن در کبد است و چون از کبد بیرون می آید، پاره ای از آن با خون در رگ ها جهت دو کار جریان پیدا می کند.:
۱- بعضی از اندام ها که دارای اعتدال هستند تغذیه آن ها از خونی می باشد که از سودایی که با وی آمیخته است بهره تمام برده باشد.
۲- خون به او قوی گردد تا هرگاه به اندام ها رسد و کار تغذیه را انجام دهد، نهاد اندام ها بر جای بماند.
هستی زمین در هر جسمی بهر آن است تا جسم پایدار بماند و بر آن نهاد که هست قرار گیرد و سودا طبع زمین دارد یعنی سرد و خشک است.
منفعت سودا در این است که خون به آن قوی گردد تا از آن غذایی پدید آید که اندام ها را استوار سازد و بهره دیگر آن است که مربوط به کار سودا در خزینه آن است. هم چنان که صفرا دارای جایگاهی به نام زهره یا کیسه صفرا است، سودا نیز خزینه و جایگاهی دارد که آن را سپرز یا طحال می نامند.
- ۹۸/۰۶/۱۲