در مقاله قبل (طب سنتی -بخش۶- شناخت حالات صفرا ) با صفرا به عنوان یکی از اخلاط چهارگانه آشنا شدیم. در این مقاله با دومین خلط چهارگانه یعنی خون آشنا خواهیم شد. با سالم یاب همراه باشید.
طبع خون گرم و تر است و هر خوردنی که خورده شود، زمانی غذا می شود که به خون تبدیل شود و به اندام های دیگر برسد و اندام ها از آن تغذیه کنند. خون دو گونه است: یکی سرخ و اندکی غلیظ که در جگر و رگ هاست. نوع دوم سرخ و درخشان تر و گرم تر و روان تر از نوع اول باشد. این نوع خون در قلب و رگ هاست. بدین جهت گرم تر است. به عربی این رگ ها را شرایین می گویند و یک رگ را شریان می نامند.
خون طبیعی
غلظت این نوع خون معتدل است و سرخ و شیرین و خوشبو می باشد. چنین خونی در کبد معتدل ایجاد می شود و از غذاهای معتدل به دست می آید.
این نوع خون بیشتر در دوران کودکی و در فصل بهار و بر اثر حرکات معتدل از شادی ها تولید می شود و منفعت این خون در آن است که تن را پرورش می دهد و باعث رشد اندام ها می شود و در زمستان و در سال های پیری تن را گرم نگه می دارد و به حرارت و قوت های طبیعی بدن می افزاید و پوست را روشن و رنگ و روی را سرخی می دهد.
طب سنتی
خون غیر طبیعی دو گونه است:
۱- مزاج آن بد باشد، چنان که بدون آن که چیزی به آن بیامیزند گرم تر یا سردتر می شود.
۲- خونی که با آن چیزی بیامیزند، مانند صفرا یا فزونی سودا یا فزونی بلغم که با خون آمیخته و آن را تباه می کند.
اگر با صفرا آمیخته شود تلخ و تنک(رقیق) و وشن می شود.
اگر با سودا آمیخته شود ترش و سیاه و غلیظ گردد.
اگر با بلغم آمیخته شود یا مزه شیرینی کمتر می شود و یا هیچ مزه ای ندارد. اگر بر آن بلغم حرارتی غلبه کند، خون آمیخته با آن شور و غلیظ می گردد و نسبت به خون طبیعی کم رنگ تر می شود و اگر حرارت ضعیف تر باشد ترش و تنک(رقیق) می شود.
- ۹۸/۰۶/۱۲